ევროკავშირის მასშტაბით მოქმედი დეპოზიტების გარანტიის სქემის დირექტივა (DGSD) წარმოადგენს ფუნდამენტურ ფინანსურ საკანონმდებლო აქტს, რომელიც შექმნილია იმისთვის, რომ თავიდან აიცილოს ბანკების მასობრივი გაკოტრება და დაიცვას საზოგადოების ნდობა საბანკო სისტემის მიმართ. ეს ჩარჩო უზრუნველყოფს, რომ თუ ევროკავშირის რომელიმე საკრედიტო დაწესებულება გაკოტრდება — იქნება ეს გადახდისუუნარობის, ბაზრის კოლაფსის თუ მენეჯმენტის შეცდომის გამო — მისი კლიენტების დანაზოგები დაცული იქნება. ევროკავშირის ყველა წევრმა ქვეყანამ, მათ შორის ავსტრიამ, უნდა უზრუნველყოს დეპოზიტების გარანტიის სქემა, რომელიც შეესაბამება ამ დირექტივას.
ძირითადი დაცვა არის ერთიანი, 100,000 ევროს ოდენობის გარანტიის ლიმიტი თითოეული მეანაბრისთვის თითოეულ ბანკში. ეს არის კრიტიკული ზღვარი: მიუხედავად იმისა, თუ რა ვალუტაშია თანხა დეპონირებული (ევრო, აშშ დოლარი და ა.შ.), კომპენსაცია გაიცემა ადგილობრივ ვალუტაში, 100,000 ევროს ექვივალენტის ფარგლებში. ეს ლიმიტი მოიცავს თითქმის ყველა გავრცელებულ დეპოზიტს, მათ შორის სტანდარტულ მიმდინარე ანგარიშებს, შემნახველ ანგარიშებს და ვადიან დეპოზიტებს. წესი ამოქმედდება ავტომატურად, რაც უზრუნველყოფს დაცვის სტანდარტიზებულ დონეს ევროკავშირის 27-ვე წევრ ქვეყანასა და სამ EEA ქვეყანაში (ნორვეგია, ისლანდია და ლიხტენშტეინი).
კომპენსაციის პროცესი დაგეგმილია ისე, რომ იყოს სწრაფი და მარტივი. იმ შემთხვევაში, თუ ბანკი გამოცხადდება დეპოზიტების დაბრუნების უუნაროდ, ეროვნულმა საგარანტიო სქემამ უნდა უზრუნველყოს გარანტირებული თანხების ხელმისაწვდომობა მეანაბრეებისთვის. 2016 წლიდან, DGSD ითვალისწინებს, რომ ეს გადახდა უნდა განხორციელდეს ბანკის გაკოტრებიდან შვიდი სამუშაო დღის ვადაში. ეს სწრაფი რეაგირება სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია ფინანსური სირთულეების თავიდან ასაცილებლად და ლიკვიდურობის შესანარჩუნებლად იმ ინდივიდებისა და მცირე ორგანიზაციებისთვის, ვისი სახსრებიც მოულოდნელად დაბლოკილია. გადახდის სიჩქარე არის ძირითადი ფაქტორი კრიზისის დროს ფინანსური სტაბილურობის უზრუნველსაყოფად.
და ბოლოს, მნიშვნელოვანია გვესმოდეს, თუ როგორ გამოიყენება ლიმიტი. 100,000 ევროს ლიმიტი ვრცელდება მეანაბრეზე და არა ანგარიშზე. შესაბამისად, თუ ინდივიდს აქვს სამი სხვადასხვა ანგარიში (მიმდინარე, შემნახველი და ვადიანი დეპოზიტი) ერთსა და იმავე ბანკში, ამ სამივე ანგარიშის საერთო თანხა დაცულია მხოლოდ 100,000 ევროს ფარგლებში. ამის საპირისპიროდ, თუ პიროვნებას აქვს ანგარიშები ორ სხვადასხვა, იურიდიულად განცალკევებულ ბანკში, ის დაცულია თითოეულ დაწესებულებაში 100,000 ევროს ფარგლებში, რაც ჯამში 200,000 ევროს შეადგენს. ეს სტრუქტურული დაცვა ხელს უწყობს ნდობის განმტკიცებას იმით, რომ მსხვილი თანხის მქონე ორგანიზაციებსაც კი შეუძლიათ თავიანთი სახსრების დაცვა სხვადასხვა დაწესებულებებში დივერსიფიკაციით.
მეტი ინფორმაცია: იენს-ჰინრიხ ბინდერი: „ევროპის ახალი წევრი ქვეყნები უერთდებიან ფინანსური რეგულირების უახლესი ტექნოლოგიის კომპლექტს“ (იხილეთ ვიდეო ან წაიკითხეთ)
