.

 

კავკასიურ ჟურნალს ახლა უკვე თან ახლავს ვიდეოები.
 გთხოვთ, დააჭირეთ აქ, ჩვენი არხის გამოსაწერად

ლორა თორნტონი: „ქართველებს უფრო მეტად სჯერათ, რომ ქვეყანა არასწორი მიმართულებით ვითარდება"

 ინტერვიუ

 ქართველებს დანაზოგი აქვთ? კმაყოფილი არიან ჯანდაცვის ხარისხით?  როგორ აფასებს საქართველოს მოსახლეობა მთავრობისა და პოლიტიკური პარტიების საქმიანობას? მხარდაჭერა ევროკავშირისა და ნატოს წევრობის მიმართ ისეთივე ძლიერია, როგორც ადრე იყო?

09.05.2019 (კავკასიური ურნალი) ტრადიციულად, მთავარ სოციალურ და პოლიტიკურ კითხვებზე უახლესი ინფორმაციის მისაღებად კავკასიური ჟურნალი ესაუბრა ლორა თორნტონს, ეროვნულ-დემოკრატიული ინსტიტუტის საქართველოს ოფისის ხელმძღვანელს. NDI-იმ ახლახანს გამოაქვეყნა ბოლო საზოგადოებრივი აზრის კვლევის შედეგები და შესაბამისად, ლორა თორნტონი და მისი გუნდი ყველაზე ობიექტურ სტატისტიკურ მონაცემებს ფლობს. დღეს ლორა დაგვთანხმდა, ექსკლუზიურად კავკასიის ჟურნალის მკითხველებისთვის NDI-ის უახლესი მიგნებების შესახებ დამატებითი კომენტარები გაეკეთებინა.   Read the original interview in English here.

ალექსანდრე კაფკა, კავკასიის ჟურნალის მთავარი რედაქტორი: ძვირფასო ლორა, კეთილი იყოს თქვენი დაბრუნება კავკასიის ჟურნალში! საქართველოში ბევრი რამ მოხდა ჩვენი ბოლო საუბრის შემდეგ, რომელიც 6 თვის წინ შედგა (ინტერვიუს გაეცანით აქ). როგორც ყოველთვის, თქვენი ორგანიზაცია ფლობს უახლეს ინფორმაციას საზოგადოების სენტიმენტების შესახებ, რომელიც აქტუალურ სოციალურ და პოლიტიკურ საკითხებს შეეხება. დიდი ინტერესით გავეცანი NDI-ის ბოლო საზოგადოებრივი აზრის კვლევის შედეგებს და ჩვენ მკითხველებს ვურჩევ, გაეცნონ ორიგინალურ ცხრილებსა და გრაფიკებს (https://www.ndi.org/georgia-polls). თუმცა, როგორც ყოველთვის, სტატისტიკური მონაცემების ინტერპრეტაცია კრიტიკულად მნიშვნელოვანია. რა არის თქვენი ზოგადი შთაბეჭდილება საქართველოში საზოგადოების უახლესი დამოკიდებულებების შესახებ, შეგიძლიათ შეაჯამოთ?

ლორა თორნტონი: დიდი მადლობა ხელახალი მოწვევისთვის! NDI და ჩვენი პარტნიორი ორგანიზაცია კავკასიის კვლევითი რესურსების ცენტრი (CRRC) ამაყობენ იმით, რომ საქართველოში ყველაზე გამჭვირვალე კვლევებს ატარებენ. ყველა ჩვენი მონაცემების ნახვა შესაძლებელია აქ https://caucasusbarometer.org/en/datasets/. შეგიძლიათ მთლიანი კითხვარის ჩამოტვირთვა, საკუთარი კროს-ტაბულაციის გაკეთება, ცხრილებისა და გრაფიკების შექმნა და ა.შ. ჩვენ გულწრფელად გვჯერა, რომ საზოგადოებრივი აზრის კვლევა არის საზოგადოებრივი სიკეთე. განსაკუთრებით საქართველოში, სადაც არც თუ ისე ბევრი რამ კეთდება ამ მიმართულებით. ძალიან გვახარებს განსხვავებული პროფესიის ადამიანების მიერ ჩვენი მონაცემების გამოყენება. 

ზოგადად ვფიქრობ, NDI-CRRC-ის ამ კვლევამ საზოგადოების დამოკიდებულებებში გარკვეული ცვლილებები გამოავლინა, თუმცა ბევრი რამ იგივე რჩება. ნატო-სა და ევროკავშირის ციფრები სტაბილურია და ჩვენი ბოლო რამდენიმე კვლევის თანმიმდევრულია. უკვე მრავალი წელია, ქართველები მიანიშნებენ, რომ თავიანთი პოლიტიკური არჩევანით მოხიბლულები არ არიან და მართალია, არჩევნებში მონაწილეობას გეგმავენ, თუმცა წარმოდგენა არ აქვთ, ვის მისცემენ ხმას.  გარკვეული ინსტიტუტები, როგორებიცაა ეკლესია და იუსტიციის სახლები, ინარჩუნებენ საზოგადოების პოზიტიურ შეფასებას. ბოლო კვლევამ ასევე აჩვენა, რომ მოსახლეობა დადებითად აფასებს ჯანდაცვის ხარისხსა და მისაწვდომობას; მოქალაქეები იწონებენ საყოველთაო ჯანდაცვის პროგრამას და ენდობიან ექიმებსა და კლინიკებს.

რაც შეეხება ცვლილებებს, კვლევაში ერთ კონკრეტულ მაჩვენებელზე ყურადღების გამახვილებაზე მეტად მნიშვნელოვანია, გრძელვადიან ტენდენციებს დავაკვირდეთ. ვხედავთ ერთ ტენდენციას - ქართველებს უფრო და უფრო მეტად სჯერათ, რომ  ქვეყანა არასწორი მიმართულებით ვითარდება, ეკონომიკა მძიმე მდგომარეობაშია და მთავრობის საქმიანობის შეფასება უარესდება. 

 უკვე მრავალი წელია, ქართველები მიანიშნებენ, რომ თავიანთი პოლიტიკური არჩევანით მოხიბლულები არ არიან და მართალია, არჩევნებში მონაწილეობას გეგმავენ, თუმცა წარმოდგენა არ აქვთ, ვის მისცემენ ხმას.

აკ: თქვენი ბოლო კვლევა მთავრობის მიმართ საზოგადოების მზარდ კრიტიკულ დამოკიდებულებას ასახავს. სანამ კვლევის დეტალებზე გადავიდოდეთ, უფრო ზოგადი კითხვა მაქვს: ვინ არიან თქვენი კვლევების ტიპური მომხმარებლები? მჯერა, რომ თქვენი მონაცემები ძვირფასი რესურსია ოპოზიციური პარტიებისა და ჟურნალისტებისთვის, ვინც მსგავს მონაცემებს პოლიტიკური რიტორიკის გასამყარებლად იყენებს. მაგრამ ყოფილა შემთხვევები, როცა სამთავრობო უწყებებს ჰქონიათ პრაქტიკული ინტერესი თქვენი კვლევების მიმართ? ან იქნებ პარლამენტს გამოუყენებია საკანონმდებლო ცვლილებების განსახორციელებად?

ლთ: კვლევის პროგრამის ფარგლებში NDI-ის მრავალ პარტნიორთან მუშაობის ფუფუნება აქვს. უფრო მეტიც, ამ კვლევის ფოკუსი რაკი ეკონომიკა და ჯანდაცვაა, მნიშვნელოვნად დავეყრდენით ჩვენს პარტნიორებს კითხვარისა და სწორი კითხვების შემუშავების პროცესში. როგორც თავად აღნიშნეთ პარლამენტის წევრებთან, საპარლამენტო ფრაქციებსა და კომიტეტებთან ახლო თანამშრომლობა გვაკავშირებს, რათა დავეხმაროთ მათ გამოიყენონ კვლევა პოლიტიკის შემუშავებასა თუ საკანონმდებლო ცვლილების ინიციატივის დასატესტად. მაგალითად, სექსუალური შევიწროვების შესახებ ჩვენი კვლევის მონაცემები ამ საკითხთან დაკავშირებით საკანონმდებლო საქმიანობისთვის ინფორმაციის დამატებითი წყარო იყო.  ჯანდაცვის კომიტეტი განსაკუთრებით დაინტერესებული იყო ბოლო კვლევით, რათა მედიკამენტების ფასებთან დაკავშირებით დაგეგმილი ინტერვენციები ინფორმაციით გაემდიდრებინა. ასევე სხვადასხვა სამინისტროს სტრატეგიული კომინუკაციების გუნდებთან ვთანამშრომლობთ და რჩევებს ვაძლევთ, საქართველოს მოსახლეობა კვლევების მიგნებები თავიანთ საქმიაონობაში. NDI-ის წინა კვლევა საგარეო პოლიტიკის საკითხებზე, განსაკუთრებით განსხვავებები სომხურ და აზერბაიჯანულ დასახლებებს შორის, გამოიყენება კონკრეტული სამიზნე ჯგუფებისა და ევრო-ატლანტიკური ინტეგრაციის კომუნიცაკიის სტრატეგიის მესიჯების იდენტიფიცირებისათვის. არასამთავრობო ორგანიზაციები ეყრდნობიან ჩვენ მონაცემებს თავიანთი ადვოკატირების კამპანიების გასაძლიერებლად.  ასე რომ ნამდვილად ბევრი პარტნიორი იყენებს ჩვენს კვლევებს, რაც არის კიდეც ჩვენი მიზანი მოსახლეობის საჭიროებებზე მორგებული პოლიტიკის შექმნის უზრუნველსაყოფად.

აკ: თქვენ პირადად რამ გაგაოცათ ყველაზე მეტად ბოლო კვლევის შედეგებში? თუ ყველაფერი მოსალოდნელი იყო?

 სამწუხარო იყო იმის გაგება, რომ ქართველების ნახევარზე მეტის განცხადებით, ბოლო 6 თვეში ჰქონიათ შემთხვევა, როდესაც უსახსრობის გამო კომუნალური გადასახადების ხარჯების დაფარვა ვერ მოახერხეს

ლთ: ამ კვლევაში უამრავი საინტერესო და მოულოდნელი მიგნებაა და რაც უფრო მეტად უღრმავდები და აკეთებ ანალიზს, ახალ აღმოჩენებს აწყდები. სამწუხარო იყო იმის გაგება, რომ ქართველების ნახევარზე მეტის განცხადებით, ბოლო 6 თვეში ჰქონიათ შემთხვევა, როდესაც უსახსრობის გამო კომუნალური გადასახადების ხარჯების დაფარვა ვერ მოახერხეს; ან იმის აღმოჩენა, რომ უმრავლესობისთვის შეუძლებელია 300 ლარის ოდენობის  თანხის უპროცენტოდ სესხება, თუკი ამის გადაუდებელი აუცილებლობა დაუდგებათ. ამან ნამდვილად ცხადად შეგვახსენა, თუ როგორი გაჭირვების წინაშეა ბევრი ადამიანი ამ ქვეყანაში. მე ვფიქრობ, სასარგებლო იყო ეკონომიკაზე ასაკისა და სქესის მიხედვით კროს-ტაბულაციების ნახვა. მაგალითად, ქალებისა და ასაკოვანი ადამიანებისთვის მისაღებია გაცილებით დაბალი ხელფასი, ვიდრე მამაკაცებისა და ახალგაზრდებისთვის. ასევე ახალგაზრდები ცოტათი უფრო ნაკლებად ამბობენ, რომ მათი მშობლების თაობა უფრო უკეთ ცხოვრობდა, ვიდრე თავად. მაგრამ, თუ დავფიქრდებით, მათი მშობლები 1990-იან წლებში გახდნენ სრულწლოვნები და შესაბამისად, დიდად გასაკვირი არაა. ჩემთვის ასევე საინტერესო აღმოჩნდა ის ფაქტი, რომ უმცირესობებით დასახლებულ რეგიონებში ადამიანები დანაზოგს უფრო მეტად აკეთებენ და შესაბამისად, უფრო მეტი ეკონომიკური უსაფრთხოება აქვთ.

ასევე მრავლისმეტყველია მონაცემების ანალიზი პარტიული კუთვნილების მიხედვით. ზოგადად გასაკვირი არაა, რომ ქართული ოცნების მხარდამჭერები უფრო პოზიტიურად აღიქვამენ მოვლენებს, ვიდრე სხვები. თუმცა ჩემთვის საინტერესოა, რომ ეკონომიკურ იდეოლოგიასთან მიმართებაში მცირედი განსხვავება აღმოჩნდა - ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის (ენმ) მხარდამჭერები უფრო ლიბერალურ ეკონომიკურ იდეოლოგიას ემხრობიან, ვიდრე ქართული ოცნების მხარდამჭერები. თუმცა ეს ნაწილობრივ შესაძლოა განპირობებული იყოს მთავრობის მიმართ ზოგადი ნდობის ფაქტორით.

აკ: საქართველოს მოსახლეობის უმრავლესობა მთავრობის საქმიანობას ‘ცუდად’ აფასებს. თუმცა მათ ხმა მისცეს მმართველ პარტიას. ამას როგორ ახსნით?

ლთ: ბოლო რამდენიმე დღის განმავლობაში ეს კითხვა ხშირად დამისვეს და ვერ ვიტყვი, რომ პასუხი მაქვს. სხვა ქვეყანაში რომ ჩავფრინდე და მაჩვენონ მონაცემები, რომ მოსახლეობის უმრავლესობის აზრით ქვეყანა არასწორი მიმართულებით ვითარდება, ეკონომიკა მძიმე მდგომარეობაშია და მთავრობის საქმიანობა უარყოფითადაა შეფასებული, ვიფიქრებდი, რომ ამ მთავრობას შემდეგი წლის არჩევნებში გაუჭირდებოდა. თუმცა საქართველოში შენიშნავთ, რომ ეს დამოკიდებულებები არ გადაითარგმნება რომელიმე ოპოზიციური პარტიის მნიშვნელოვან მხარდაჭერაში, ან ჯერჯერობით არ გადაითარგმნება. ის, რომ ადამიანებს შესაძლოა არ მოსწონთ არსებული მთავრობა, არ ნიშნავს იმას, რომ უფრო მეტად უარყოფითი დამოკიდებულება არ აქვთ ოპოზიციური პარტიების მიმართ. როგორც თქვენ აღნიშნეთ, წინა რამდენიმე არჩევნების წინ ქართული ოცნების მხარდაჭერა არც თუ ისე მაღალი იყო და ხალხი არც თუ ისე კმაყოფილი გახლდათ მთავრობის საქმიანობით, თუმცა ქართულმა ოცნებამ მაინც გაიმარჯვა არჩევნებში.

ჩვენ ახლახანს ჩავატარეთ ფოკუს ჯგუფური დისკუსიები ამ საკითხთან დაკავშირებით - რას ფიქრობენ ქართველები პოლიტიკურ პარტიებზე, რას ეძებენ პოლიტიკურ პარტიაში, როგორ იღებენ გადაწყვეტილებას არჩევნების დღეს და ა.შ. მართალია, ეს კვლევა არის თვისებრივი და შესაბამისად, არ არის სტატისტიკურად წარმომადგენლობითი, მაგრამ გამოჩნდა, რომ ბევრ ადამიანს არ მოსწონს არც ერთი შემოთავაზებული არჩევანი და ხმას მისცემს ‘ორს შორის ნაკლებად უარსესის’ სასარგებლოდ. ეს დამოკიდებულება თანხვედრაშია კვლევის და არჩევნების შედეგებთან, რომელიც აჩვენებს, რომ არჩევნებამდე ბევრი გადაუწყვეტელი ამომრჩეველი არსებობს, მაგრამ როგორც ჩანს, ისინი საბოლოოდ არჩევანს მმართველი პარტიის სასარგებლოდ აკეთებენ. ჩემთვის საინტერესოა, რომ ქართველების განცხადებით, მათ სურთ ‘ალტერნატივა’, თუმცა ხმას ამ ალტერნატივებს არ აძლევენ. საქართველოში ბევრი პოლიტიკური პარტიაა სხვადასხვა იდეოლოგიითა და გამოცდილებით, თუმცა ამომრჩევლები ძირითადად ხმას ქართულ ოცნებას ან ერთიან ნაციონალურ მოძრაობას აძლევენ. შესაძლოა, ეს სტრატეგიული მიდგომაც იყოს ‘ხმის გაფლანგვის’ შიშით განპირობებული, რაც უნებურად იწვევს მათთვის ყველაზე ნაკლებად მოსაწონი პარტიის გამარჯვებას.

რამდენიმე პოლიტიკოსმა ამიხსნა, რომ საქართველოში სურვილი აქვთ, ხმა მისცენ სიძლიერეს, გამარჯვებულებს, რაც ართულებს ახალი პარტიების გაჩენას. უფრო მეტიც, ისინი ამბობენ, რომ ორმა წამყვანმა პარტიამ მთლიანად შეისრუტა არსებული ჟანგბადი და მედია სივრცე, რაც ნებისმიერ კამპანიას გარდაქმნის ორ პარტიას შორის არჩევნებად. საქართველოში პოლიტიკური ველი მთლად თანაბარი არ არის: ქართულ ოცნებას რესურსების უდიდესი ნაწილი გააჩნია, რაც კიდევ უფრო ართულებს სხვა პარტიებისთვის ამომრჩევლამდე ხმის მიტანას. ასევე მნიშვნელოვანია იმის გათვალისწინება, რომ, სხვა ქვეყნების მსგავსად, მმართველი პარტია, როგორც წესი, უპირატესობით სარგებლობს და სტატუს ქვო ხშირად ამომრჩევლისთვის უსაფრთხო არჩევანია. ეს განსაკუთრებით მართალია ისეთ ქვეყანაში, სადაც დასაქმებული მოსახლეობის დიდი ნაწილი დასაქმებულია სახელმწიფოს მიერ და „ნავის რყევის” დიდი სურვილი არ არსებობს.

 საქართველოში პოლიტიკური ველი მთლად თანაბარი არ არის: ქართულ ოცნებას რესურსების უდიდესი ნაწილი გააჩნია, რაც კიდევ უფრო ართულებს სხვა პარტიებისთვის ამომრჩევლამდე ხმის მიტანას.

თუმცა ასევე მნიშვნელოვანია იმის გათვალისწინება,  როგორი გავლენა შეიძლება მოახდინოს საარჩევნო სისტემამ საქართველოში არჩევნების შედეგებზე. როგორც კარგად მოგეხსენებათ, ქართულმა ოცნებამ ხმების დაახლოებით 50% მიიღო [2016 წლის საპარლამენტო არჩევნებში], თუმცა მაჟორიტარული სისტემის ფარგლებში ეს მხარდაჭერა გადაითარგმნა პარლამენტში საკონსტიტუციო უმრავლესობის მოპოვებაში. სრულად პროპორციულ სისტემაზე გადასვლის შედეგად 2020 წლის არჩევნებში დიდი ალბათობით განსხვავებული შედეგი დადგება.  

აკ: ცხადია, სოციალური და ეკონომიკური საკითხები ყველაზე მნიშვნელოვანია საზოგადოებისთვის - სამი ყველაზე მნიშვნელოვანი პრობლემა უცვლელია თქვენ კვლევებში 2009 წლიდან. თუმცა ახლა ლარის დევალვაციის ნიშნული შესამჩნევად ემთხვევა ‘ქვეყნის მიმართულების’ ნიშნულს და ეს ერთ-ერთი ყველაზე ‘შთამბეჭდავი’ მიგნებაა თქვენი ბოლო კვლევიდან (გთხოვთ, იხილოთ ფოტო). ამაზე გსურთ კომენტარის გაკეთება?

ლთ: დიახ, ეს კორელაცია CRRC-იმ სტატისტიკურად გამოთვალა. დიდი ალბათობით, ხალხი - მართებულად თუ არამართებულად - ლარის ღირებულებას ეკონომიკის სიჯანსაღის შეფასების ინდიკატორად მიიჩნევს და ასევე მასთან ასოცირდება მზარდი ფასები - შესაბამისად, ადამიანების ეკონომიკური კეთილდღეობა. მართალია, ანგარიშების მიხედვით საქართველოში ინფლაციის მაღალი მაჩვენებელი არ ფიქსირდება, მაგრამ ჩვენ ვხედავთ, რომ საქართველოს მოსახლეობის აღქმით, ფასები გაიზარდა. ნამდვილად სიმართლეა ის, რომ ქართველების დიდ ნაწილს სესხი და ქონება აქვს აშშ დოლარში ან ისინი იმპორტირებულ პროდუქციას შეიძენენ, რაც მათზე დიდ გავლენას ახდენს. კორელაციის არსებობა ბუნებრივია, თუმცა ასეთი თანხვედრის ვიზუალიზაცია გრაფაზე შთამბეჭდავი აღმოჩნდა.

აკ: სწორად მესმის, რომ საქართველოს მოსახლეობა მმართველი პარტიით უკმაყოფილოა და მიიჩნევს, რომ ქვეყანა არასწორი მიმართულებით ვითარდება, თუმცა აქვე არ უჭერს მხარს სხვა პარტიებს? მოსახლეობას, ზოგადად, უჭირს პოლიტიკური არჩევანის გაკეთება, არ სურს მიდგომის შეცვლა თუ უბრალოდ იმედი აქვს დაკარგული?

ლთ: გთხოვთ, იხილოთ ჩემი ზედა პასუხი.

აკ: თუ შეადარებთ საზოგადოების განწყობებს რამდენიმე წლის წინანდელ მონაცემებს, თუნდაც იმ პერიოდს, როდესაც დაიწყეთ საზოგადოებრივი აზრის კვლევა, რა არის ყველაზე რადიკალური განსხვავება?

ლთ: თუ ინსტიტუტების საქმიანობის შეფასების გრაფებს გადახედავთ NDI-ის კვლევებში, 2012 წლიდან სასამართლოებისა და პარლამენტის მზარდი უარყოფითი შეფასება ნამდვილად შესამჩნევია, თუმცა არა რადიკალური. მე ყოველთვის მაინტერესებს ინტერნეტის მომხმარებელთა მონაცემები და როგორ მუდმივად იზრდება ეს ციფრი.

აკ: დემოკრატია საქართველოში: გგონიათ, რომ სუსტდება, იგივე რჩება თუ უფრო ძლიერდება? შეგიძლიათ, შეადაროთ ის მეზობელ ქვეყნებში დემოკრატიის ხარისხს, მაგალითად, სომხეთში დემოკრატიის გაძლიერების ახლახანს დაწყებულ პროცესს?

ლთ: მე ვფიქრობ, დემოკრატიის პრობლემა ყველგან დგას და ნამდვილად არასახარბიელო პერიოდია მათთვის, ვინც დემოკრატიის მხარდამჭერ საქმიანობაშია ჩართული. ეს კიდევ უფრო რთულია, როცა საკუთარი ქვეყანა ებრძვის იგივე პრობლემებს, რის გადაჭრასაც სხვაგან ვცდილობთ - ისეთი საარჩევნო სისტემის შექმნა, სადაც ერთი ადამიანი ნიშნავს ერთ ხმას, უცხო ქვეყნების ჩარევა არჩევნებში, დეზინფორმაციის კამპანიები, საპარლამენტო ზედამხედველობის ნაკლებობა, პოლიტიკა და ფული. საქართველო დგას ისეთი გამოწვევების წინაშე, რასაც ვხედავთ მთელ მსოფლიოში - ულტრა-მემარჯვენეების გაძლიერება, ქსენოფობიური მოძრაობები, პოლიტიკური ელიტა და მმართველობის ისეთი სისტემა, რომელიც ვერ პასუხობს მოსახლეობის მოთხოვნებს, პოლიტიკური აპათეა, რომელსაც თან ერთვის ღრმა პოლარიზაცია, სანდო ინფორმაციის მიმართ არსებული საფრთხეები და უსაფრთხოებასთან დაკავშირებული გამოწვევები. არ მსურს, ძალიან ნეგატიური ვიყო, მაგრამ ძალიან ბევრი გვაქვს გასაკეთებელი. ამასთან დაკავშირებით ჩემს მოსაზრებებს ცალკე ინტერვიუ დასჭირდება.

აკ: საქართველოს მართლმადიდებლური ეკლესია თითქმის ერთადერთი საჯარო ინსტიტუტი ჩანს, რომელიც სტაბილურად ინარჩუნებს დადებით შეფასებას. ამ ტენდენციაზე რას იტყვით? საქართველოსთან მიმართებაში სპეციფიკურია? საინტერესოა ამ მონაცემების შეფასება სხვა ქვეყნების სიტუაციასთან მიმართებაში.

ლთ: სხვა ქვეყნებთან შედარებით საქართველოში ეს მაჩვენებელი მაღალია. Pew, CRRC-ისა და სხვა რამდენიმე კვლევით ორგანიზაციას აქვს რეგიონული და გლობალური მონაცემები. სხვა კვლევების თანახმად, რაც მინახავს, ქართველები საკუთარ თავს საკმაოდ რელიგიურად მიიჩნევენ და რელიგიას დიდ მნიშვნელობას ანიჭებენ.

აკ: მოდით შევეხოთ თქვენი კვლევიდან კონკრეტულ მიგნებებს. მაგალითად, საქართველოში ოჯახებში დანაზოგის არარსებობა - ეს ახალია? ქართველები ღარიბდებიან და რამდენად სწრაფად?

ლთ: ეს კვლევა ყველაზე ვრცელია, რაც დანაზოგებზე ჩაგვიტარებია. შესაბამისად, არ მაქვს ისტორიული მონაცემები, მაგრამ  ჩვენი რეგულარული კითხვა ოჯახის შემოსავლებისა და დანახარჯების შესახებ მუდმივად აჩვენებს, რომ ქართველები სრულად ხარჯავენ, რასაც გამოიმუშავებენ. არ ვიცი, ამ მხრივ რა მდგომარეობაა მეზობელ ქვეყნებში. ზოგმა ამიხსნა, რომ ეს კულტურის ნაწილია და უბრალოდ დანაზოგის გაკეთება პრიორიტეტი არ არის. სხვები ამბობენ, რომ ეს საბჭოთა მემკვიდრეობის ნაწილია და მიიჩნევენ, რომ სახელმწიფომ უნდა იზრუნოს მათზე. აქვე ძალიან რეალისტურია ის შესაძლებლობა, რომ დანაზოგი უბრალოდ ფუფუნებაა და ხალხს უჭირს თავის გატანა, არა თუ ფულის გადადება.

აკ: ძალიან ცოტა ადამიანი - გამოკითხულთა 1 პროცენტზე ნაკლები - მიიჩნევს, რომ საქართველოს საინფორმაციო ტექნოლოგიები და სხვა ტექნოლოგიური რესურსები ღირებულია. 21-ე საუკუნის ეკონომიკისთვის ეს საკმაოდ სევდიანი მიგნებაა. თქვენი აზრით, რაიმე შეიძლება გაკეთდეს ამ ტენდენციის შესაცვლელად?

ლთ: ვფიქრობ, ხალხი იმას აკეთებს, რაც იცის და რისი გამოცდილებაც აქვს - სასოფლო-სამეურნეო საქმიანობა, ტურიზმი და ა.შ. აქ ტექნოლოგიური სექტორი ჯერჯერობით არ ყვავის და ალბათ ხალხისთვის რთულია ამ სფეროს მომგებიანობის წარმოდგენა.

აკ: თქვენი კვლევების თანახმად, საქართველოს მოსახლეობა ზოგადად კმაყოფილია ჯანდაცვის ხარისხით, რაც პოზიტიური შედეგი ჩანს. მაგრამ მაინც მოსახლეობის ნახევარზე მეტს ურჩევნია, მკურნალობის კურსი საზღვარგარეთ ჩაიტაროს. პარადოქსულად ჟღერს, არა?

ლთ: დიახ, ნამდვილად პოზიტიური მიგნებებია. ქართველებს სჯერათ, რომ ჯანდაცვის ხარისხი კარგია, ენდობიან ექიმებსა და კლინიკებს, ამბობენ, რომ ჯანდაცვის მიმწოდებელი დაწესებულებები მისაწვდომია და ამ დაწესებულებებში მათ პატივისცემით ეპყრობიან. აშკარაა, რომ საყოველთაო ჯანდაცვის პროგრამას ღირებულად მიიჩნევენ. კითხვა საზღვარგარეთ მკურნალობასთან დაკავშირებით ეხებოდა რთულ პროცედურებს. პატარა ქვეყანაში არც თუ ისე მარტივია, გქონდეს სპეციალიზებული, ვიწრო ექსპერტიზა მრავალმხრივი სამედიცინო ინტერვენციების საჭიროებების ფონზე.

აკ: ბოლოს მინდა შევეხო საგარეო პოლიტიკის საკითხებს. მართალია, ბევრ ქართველს სჯერა, რომ საქართველო არასწორი მიმართულებით ვითარდება, მაგრამ ეს არ ეხება საგარეო პოლიტიკურ კურსს. კვლევის ‘საგარეო პოლიტიკის’ სექცია აჩვენებს დამოკიდებულებებში გასაოცარ სტაბილურობას. ეს ხდება იმის ფონზე, რომ ევროკავშირსა და ნატო-ში ინტეგრაციის მიმართულებით აშკარად შესამჩნევი პროგრესი სახეზე არაა. რას იტყვით ამასთან დაკავშირებით?

ლთ: ქართველებს აქვთ ნათელი ხედვა, თუ რა სურთ და როგორ ახდენენ საქართველოს პოზიციონირებას მსოფლიო არენაზე, როგორც დასავლური ორიენტაციის მქონე ქვეყანას და ევროპის შემადგენელ ნაწილს. როგორც თქვენ აღნიშნეთ, მნიშვნელოვანი პროგრესის გარეშე ასეთი ერთგულება ჩემთვის ნიშნავს, რომ უფრო ფართო პრინციპების სჯერათ. მაგალითად, ევროკავშირში გაწევრიანების პროცესი მოიცავს ისეთ ღონისძიებებს, რომლებიც წევრობის სტატუსის მიუხედავად სასარგებლოა საქართველოსთვის. მაგალითად, მომხმარებელთა უფლებები გვიცავს ჩვენ და ჩვენს შვილებს, უფრო დაცულები ვართ. ნატო-სთან პარტნიორობის ფარგლებში ჩატარებული ღონისძიებები, მათ შორის ტრენინგები და ტექნიკური მხარდაჭერა, საქართველოს უსაფრთხოებას აძლიერებს. თუმცა ეს ასევე ფსიქოლოგიური დამოკიდებულებაა, არა? ეს არის იმ ღირებულებებისა და იდეალების განაცხადი, რაც ქართველებს სურთ საკუთარი ქვეყნისთვის - თავისუფალი, ეკონომიკურად ძლიერი და მყარი დემოკრატია.

აკ: ძალიან დიდი მადლობა, ნებისმიერ დროს შეგიძლიათ გამოიყენოთ ჩვენი პლატფორმა კავკასიის ჟურნალის მკითხველთან სასაუბროდ.

ლთ: მადლობა, სასიამოვნო იყო თქვენთან საუბარი!

Read the original interview in English here.
This article was re-published by:
- ICC Georgia republished Caucasian Journal's interview with Laura Thornton of NDI Georgia in its newsletter. Laura Thornton's interview is on pages 5-10.

NEW: